Park Śląski im. gen. Jerzego Ziętka S.A. realizuje projekt „EKOPARK zielona perła Śląska – podróż do bioróżnorodności”. Przedsięwzięcie warte blisko 160 mln zł pozwoli wzmocnić ochronę rodzimych gatunków oraz rozwijać edukację ekologiczną w województwie śląskim.
9 października 2025 r., odbyła się konferencja prasowa z udziałem Wojciecha Saługi, Marszałka Województwa Śląskiego oraz zarządu Parku Śląskiego. Podczas spotkania zaprezentowano główne założenia projektu, jego cele ekologiczne i edukacyjne, a także znaczenie inwestycji dla mieszkańców regionu. Uczestnicy podkreślali, że „EKOPARK – zielona perła Śląska” to przełomowy krok w kierunku zrównoważonego rozwoju i ochrony przyrody w jednym z najbardziej zurbanizowanych regionów Polski.
Dotychczasowe inwestycje w Parku Śląskim skupiały się przede wszystkim na remontach i modernizacji infrastruktury. Projekt „EKOPARK zielona perła Śląska – podróż do bioróżnorodności” stawia w centrum przyrodę i edukację, pokazując, jak w odpowiedzialny sposób dbać o otaczające nas środowisko. Jego głównym celem jest wsparcie rodzimych gatunków flory i fauny, które w zmieniającym się klimacie zanikają lub są wypierane przez gatunki inwazyjne. W ramach projektu przewidziano m.in. usuwanie roślin inwazyjnych, poprawę warunków hydrologicznych i biologicznych, tworzenie miejsc rozrodu i zimowania płazów oraz ptaków, inwentaryzację drzewostanu, a także szeroko zakrojoną akcję edukacyjną. Działania realizowane w jego ramach wpisują się nie tylko w strategiczne plany Parku Śląskiego, lecz także w Ochronę Przyrody Województwa Śląskiego do 2030 roku oraz Strategię Rozwoju Województwa Śląskiego „Śląskie 2030”.
– Przez ostatnie lata skupialiśmy się głównie na inwestycjach infrastrukturalnych, które pozwoliły unowocześnić i uporządkować przestrzeń Parku. Teraz możemy zrobić kolejny krok – zadbać o jego przyrodę. EKOPARK to szansa, by nie tylko chronić rodzimą florę i faunę, ale też w praktyczny sposób pokazywać, jak ważna jest edukacja ekologiczna. Chcemy, by Park Śląski był miejscem, w którym nauka o przyrodzie łączy się z codziennym doświadczeniem natury – mówił podczas konferencji prasowej Wojciech Saługa, Marszałek Województwa Śląskiego.
– Park Śląski to nie tylko inwestycje w infrastrukturę, remonty i modernizacje istniejących obiektów, ale również przyroda, która nas otacza. To ona tworzy wyjątkowy klimat tego miejsca i m.in. poprzez spacery czy obserwację z kolei linowej ELKA możemy spoglądać na park z zupełnie innej perspektywy. Realizacja tego projektu pozwoli na domknięcie działań realizowanych na tym obszarze, które łączą ze sobą aspekty historyczne, innowacyjność, wypoczynek, sport, edukację i przede wszystkim dbałość o otaczające nas środowisko – podkreślał Paweł Bilangowski, prezes Parku Śląskiego im. gen. Jerzego Ziętka S.A.
Istotnym elementem projektu jest edukacja o bioróżnorodności, prowadzona w sposób praktyczny i angażujący na wielu poziomach. Od września 2025 roku realizowana jest pierwsza część kampanii edukacyjnej, skierowana do przedszkoli oraz klas I–III szkół podstawowych z całego województwa śląskiego. Do tej pory odbyło się ponad 120 zajęć w 35 szkołach, a zainteresowanie programem stale rośnie. W ramach projektu zaplanowano minimum 2580 warsztatów wyjazdowych oraz 580 warsztatów stacjonarnych organizowanych na terenie Parku Śląskiego. W kolejnych etapach działania edukacyjne zostaną rozszerzone o uczniów starszych klas szkół podstawowych oraz szkół średnich. Łącznie ponad 3000 spotkań edukacyjnych pozwoli młodym uczestnikom lepiej poznać świat przyrody, rozwinąć wrażliwość ekologiczną i zrozumieć, jak ważna jest rola człowieka w otaczającym nas środowisku. Zainteresowane placówki oświatowe mogą zgłaszać swój udział w warsztatach za pośrednictwem formularza dostępnego na stronie www.parkslaski.pl/bioroznorodnosc.
W ramach pierwszego etapu projektu zakończono inwentaryzację gatunków roślin inwazyjnych, a w trakcie rozstrzygania są postępowania na wykonanie inwentaryzacji dendrologicznej, interdyscyplinarnej ekspertyzy środowiskowej, budowa Centrum Bioróżnorodności. Na kolejnych etapach przewidziane są działania terenowe ukierunkowane na poprawę kondycji ekosystemów i stworzenie trwałych warunków dla rozwoju rodzimych gatunków. W planach jest również stworzenie dodatkowych obszarów edukacyjnych m.in. poprzez: utworzenie ścieżek tematycznych, budowę wieży do birdwatching’u, montaż kamer w budkach lęgowych itp.
Jednym z elementów projektu będzie Parkowe Centrum Bioróżnorodności – wielofunkcyjny budynek, w którym będą odbywać się m.in. stacjonarne warsztaty z zakresu bioróżnorodności, konferencje, szkolenia, wystawy itp. W budynku znajdą się również pomieszczenia, z których będą mogły korzystać organizacje pożytku publicznego dbające o dobro Parku Śląskiego. W budynku znajdzie się także interaktywna ekspozycja multimedialna, która pozwoli zwiedzającym odkrywać zależności panujące w naturze. Dzięki wykorzystaniu nowoczesnych technologii – ekranów dotykowych, projekcji, rozszerzonej rzeczywistości, modeli przestrzennych i elementów sensorycznych – goście Centrum będą mogli w fascynujący sposób poznawać ekologię, recykling, hydrologię, ornitologię, dendrologię, entomologię i zasady ochrony przyrody.
Budowa Parkowego Centrum Bioróżnorodności rozpocznie się po wyborze wykonawcy i potrwa 19 miesięcy od podpisania umowy. Po jego ukończeniu część warsztatów i wydarzeń edukacyjnych przeniesie się bezpośrednio na teren Parku Śląskiego.
Projekt dofinansowany jest w ramach Funduszy Europejskich dla Śląskiego 2021-2027 (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego), dla Priorytetu: FESL.02.00-Fundusze Europejskie na zielony rozwój, dla Działania: FESL.02.14-Ochrona przyrody i bioróżnorodność.
Całkowita wartość projektu to 159 990 412.10 zł. Kwota dofinansowania z UE wynosi 112 539 999.31 zł tj. 85% wartości projektu, pozostałe 15% wartości projektu stanowią środki z budżetu Parku Śląskiego im. Gen. Jerzego Ziętka S.A.
Okres realizacji: 17.04.2024 - 31.12.2029
